عكس

از هنر سلف پرتره تا عكاسي سِلفي كه امروزه در شبكه هاي اجتماعي شاهد آن هستيم ، راه درازي طي شده است . چگونه عكس هاي سِلفي امروزي متولد شد ؟

آغاز سلف پرتره خيلي قبل تر از عكاسان، به نقاش ها بازمي گردد . داوينچي، تصاويري از خودش كشيده است. در نقاشي هاي ميكل آنژ در كليساها هم تصاويري از خودش به چشم مي خورد. يا رافائل، در مدرسه افلاطون خودش را هم به تصوير درآورده است .

رامبراند ، نقاش ديگري است كه از خودش در لباس هاي مختلف كه هر كدام از اين لباس ها يك نشانه است، نقاشي كشيده . بعدها در قرن بيستم نقاشان بيشتري مانند ونگوگ، پيكاسو، پل گوگن، سزان و... به سلف پرتره روي آوردند. وقتي دوربين عكاسي اختراع شد، جريان سلف پرتره تغيير كرد. در ابتدا پرتره نگاري مختص طبقه اشراف و فئودال ها بود، اما با رشد عكاسي، عكاسان به پرتره نگاري از مردم روي آوردند. وقتي عكاسي از ديگران به وجود آمد، طبيعتا عكاسي از خود هم مطرح شد. بعدها وقتي كوداك، دوربين كوچك توليد كرد، عكاسي براي همه امكان پذير شد، بنابراين بسياري توانستند از خودشان و از ديگران عكاسي كنند. سال ها بعد وقتي دوربين ديجيتال و تلفن هاي همراه دوربين دار عرضه شد، دقيقا همان اتفاق ابتداي قرن بيستم تكرار شد، يعني عكاسي نسبت به قبل فراگيرتر شد. با فراگير شدن عكاسي، سلف پرتره هم بيشتر شد.

پديده سِلفي چرا آنقدر مد شد ؟

همين كه شركت هايي مانند اپل، سامسونگ و غيره دوربين جلويي (وب كم) روي گوشي قرار مي دهند كه مي توانيد هنگام عكس گرفتن از خود، خودتان را در صفحه نمايش آن ببينيد، به اين معني است كه امكاناتي در اختيار شما قرار مي دهند تا به خود بيشتر توجه كنيد. از همه مهم تر، مد شدن اين پديده، ربط زيادي به شبكه هاي اجتماعي و اينترنت دارد، زيرا ديگر مانند قبل نامه نمي فرستيد. وقتي در مسافرت، ماموريت يا جايي دورتر از خانواده و دوستان هستيد، دائم از خودتان عكس مي گيريد تا به خانواده و ديگران بگوييد من حالم خوب يا بد است و به اعتقاد من عكاسي سِلفي، يك نوع مستندنگاري است، مثل عكس شناسنامه كه مستندترين عكس در نظر گرفته مي شود. يك بخش ديگر عكاسي سِلفي، دادن اطلاعات است، يعني فرد ناخودآگاه اطلاعاتي در اختيار بيننده قرار مي دهد كه كجاست، چه كار مي كند، سالم است و چيزهايي از اين قبيل. يك بخش ماجرا عكس هايي است كه به خصوص در فيس بوك ديده مي شود كه جلوي آينه و در پوزيشن هاي مختلف مي گيرند و بسيار مد شده است. اينجا نقش شبكه هاي اجتماعي است كه پررنگ مي شود و خيلي هم به دوربين و تلفن همراه ربطي ندارد. اين عكس ها به درد مجلات، روزنامه ها و استفاده هاي رسمي نمي خورددوربين بلكه اين شبكه هاي اجتماعي هستند كه به اين پديده دامن مي زنند. براي من بسيار جالب است كه بيشتر اين عكس ها، جلوي آينه گرفته مي شود، يعني جايي كه آدم ها خودشان را در آن نگاه مي كنند كه اگر عيبي يا ايرادي دارند خودشان را مرتب كنند. درواقع شخصي ترين جايي كه مي توانيم خودمان را ببينيم، آينه است و آنها از اين آينه استفاده مي كنند تا عكس بگيرند و براي همه منتشر كنند.

عكس هاي سِلفي در عكاسي حرفه اي چه اهميتي دارند؟

اينكه دسترسي آسان و باكيفيت براي همه به وجود آمده، نه تنها روي هنر عكاسي بلكه روي عكاسي خبري نيز تاثير گذاشته است. به عنوان مثال هيچ عكاس حرفه اي از انفجارهاي مادريد عكس نداشت، چون نيروهاي امنيتي اجازه ورود به عكاسان حرفه اي نمي دادند. عكس هايي كه از چنين وقايعي در اينترنت منتشر مي شوند، همه با تلفن همراه يا دوربين هاي بسيار كوچك توسط مردمي كه خودشان در صحنه حضور داشته اند، گرفته شده اند. اين موضوع روي عكاسي خبري و مستند تاثير مي گذارد.

چند نكته براي گرفتن سِلفي بهتر به مخاطبان بگوييد؟

مهم ترين نكته نور است. ما به فتوگرافي ، عكاسي مي گوييم درحالي كه فتو كه ريشه لاتين دارد به معناي نور است بنابراين براي داشتن يك عكس خوب، نور خوب مهم است. حواستان باشد در چه نوري عكاسي مي كنيد. زاويه دوربين هم بسيار مهم است. خيلي ها از پايين از خودشان عكاسي مي كنند كه جذاب نيست، چون پرسپكتيو به هم مي ريزد و سر كوچك به نظر مي آيد. در ضمن در مكان هايي مانند سرويس بهداشتي هم عكس نگيريد. آينه و چيزهاي رفلكسي عجيب و غريب در سطح شهر زياد است، بهتر است از آنها استفاده كنيد.